Το ημερολόγιο του Μέτωνα υποθέτει ότι 19 ηλιακά έτη είναι ίση με 235 σεληνιακούς μήνες, η οποία, με τη σειρά του ισούται με 6940 ημέρες.
Το σύστημα αυτό βασίζεται σε υπολογισμούς που έκαναν ο Μέτων χρησιμοποιώντας τις δικές του παρατηρήσεις του θερινού ηλιοστασίου στο 432 π.Χ., και μια παρατήρηση του Αρίσταρχου 152 χρόνια αργότερα.
Οι παρατηρήσεις του Μέτωνα έγιναν σε συνεργασία με τον Ευκτήμωνα για τους οποίους τίποτε άλλο δεν είναι γνωστό.
Ο Έλληνας αστρονόμος Κάλλιπος συνέχισε το έργο του Μέτωνα, προτείνοντας τον Καλλίπου κύκλο.
Ο Καλλίπου κύκλος έχει 76 χρόνια καιρό – περίπου 4 φορές μεγαλύτερη από τον Μετωνικό κύκλο, με μία λιγότερη ηλιακή ημέρα στον πλήρη κύκλο.
Κατά ειρωνικό τρόπο, ενώ ο Μετωνικός κύκλος υπερεκτιμά τη διάρκεια ενός ηλιακού έτους κατά 5 λεπτά, ο κύκλος του Καλλίπου υποτιμά τη διάρκεια ενός ηλιακού έτους κατά 11 λεπτά, και ως εκ τούτου παράγει αποτελέσματα τα οποία είναι λιγότερο ακριβή από εκείνα που παράγονται με τη χρήση του Μετωνικού κύκλου.
Αρχαιότερος γνωστός αστρονομικός υπολογιστής του κόσμου, ο Μηχανισμός των Αντικυθήρων (2ος αιώνας π.Χ.), εκτελεί υπολογισμούς με βάση του Μετωνικού, και Καλλίπου κύκλου, με ξεχωριστό πίνακα για κάθε ένα.
Τα θεμέλια του παρατηρητηρίου του Μέτωνα στην Αθήνα είναι ακόμα ορατά ακριβώς πίσω από το βάθρο της Πνύκας, το αρχαίο κοινοβούλιο.
O Μέτων βρήκε τις ημερομηνίες των ισημεριών και ηλιοστάσια, παρατηρώντας την ανατολή του ηλίου από το παρατηρητήριό του.
Η θέση του παρατηρητηρίου βρίσκεται σε μια ανατολική κατεύθυνση, ανάμεσα στην Ακρόπολη και το Λυκαβηττό.
O Μέτων, εμφανίζεται για λίγο ως ένας χαρακτήρας στο παιχνίδι του Αριστοφάνη «Όρνιθες» (414 π.Χ.). Έρχεται στην σκηνή με τοπογραφικά όργανα και περιγράφεται ως γεωμέτρης.
Τα λίγα που γνωρίζουμε για τον Μέτωνα έρχονται σε μας μέσα από αρχαίους ιστορικούς.
Σύμφωνα με τον Πτολεμαίο, ένας πίνακας, η «Στέλλα», που ανεγέρθη στην Αθήνα περιείχε μια καταγραφή των παρατηρήσεων του Μέτωνα, και μια περιγραφή του Μετωνικού κύκλου.
Κανένα από τα έργα του Μέτωνα δεν επιβίωσαν.
Ο ΚΥΚΛΟΣ ΤΟΥ ΜΕΤΩΝΑ
* ο συνοδικός μήνας είναι το χρονικό διάστημα μεταξύ δυο διαδοχικών ομωνύμων φάσεων της σελήνης (π.χ. μεταξύ δυο πανσελήνων ή μεταξύ δυο πρώτων τέταρτων) και είναι ίσος με 29,530588 ημέρες.
* το τροπικό έτος, είναι το χρονικό διάστημα ανάμεσα σε δυο διαδοχικές διαβάσεις του ήλιου από το εαρινό ισημερινό σημείο (κατά την φαινόμενη ετήσια κίνηση του ήλιου πάνω στην εκλειπτική) και είναι ίσο με 365,242199 (μέσες ηλιακές) ημέρες.
Αυτή η περίοδος των 19 τροπικών ετών ή 6940 ημερών περίπου, ονομάστηκε κύκλος του Μέτωνα ή κύκλος της σελήνης.
Ο κύκλος αυτός είναι πρακτικά χρήσιμος, διότι αν καταγράψουμε τις ημερομηνίες των φάσεων της σελήνης επί 19 συνεχόμενα έτη, οι φάσεις θα επανέρχονται στις ίδιες ημερομηνίες και κατά την ίδια σειρά στα επόμενα 19 έτη κ.ο.κ.
Η ανακάλυψη αυτή έκαμε τεράστια εντύπωση στους Αθηναίους ώστε αποφάσισαν να γράψουν “χρυσοίς γράμμασι” σε όλα τα δημόσια καταστήματα τον αριθμό που φανερώνει την τάξη του εκάστοτε τρέχοντος έτους μέσα στον κύκλο του Μέτωνα.
Όμως ο κύκλος του Μέτωνα παρουσιάζει κάποιο σφάλμα. Το σφάλμα αυτό έχει συγκεντρωθεί από το 325 μ.Χ. και σήμερα είναι 5 περίπου ημέρες.
Με βάση λοιπόν τον κύκλο του Μέτωνα σχηματίσθηκε (από τους Αλεξανδρινούς αστρονόμους) ο πίνακας των πανσελήνων του Πάσχα, (Πασχάλιοι πίνακες) δηλαδή των μετά την 21η Μαρτίου Ιουλιανού ημερολογίου πανσελήνων, που ακόμη και σήμερα χρησιμοποιούν οι ορθόδοξοι Χριστιανοί, άλλοι αυτούσιο (π.χ. Ρώσοι) και άλλοι (π.χ. εμείς οι Ελληνες) σε σχέση και με το Νέο (Γρηγοριανό) ημερολόγιο.
Αυτό συνεχίστηκε μέχρι το 1582 που η Καθολική εκκλησία καθιέρωσε το νέο (Γρηγοριανό) ημερολόγιο (αυτό που έχομε σήμερα και εμείς) για να διορθώσει το συσσωρευμένο λάθος του παλαιού (Ιουλιανού) ημερολογίου (π.η.) (τότε υπήρχε 10 μέρες καθυστέρηση του π.η., δηλαδή η εαρινή ισημερία του 1582 αντί να γίνει στις 21/3 έγινε στις 11/3).
Οι ορθόδοξοι Χριστιανοί, κυρίως από μίσος στον πάπα, δεν δέχτηκαν την ρύθμιση αυτή και ορισμένοι (οι παλαιοημερολογίτες) συνεχίζουν κανονικά μέχρι σήμερα να χρησιμοποιούν το π.η.
Όμως η Εκκλησία της Ελλάδας δέχθηκε το νέο ημερολόγιο (ν.η.) στις 10 Μαρτίου 1924, ακολουθώντας την Ελληνική πολιτεία που το είχε αποδεχθεί το 1923, αλλά χωρίς μετακίνηση του Πάσχα και των κινητών εορτών που εξακολουθούν να εξαρτώνται από το παλαιό ημερολόγιο (π.η.).
Aπό την ημερομηνία του Πάσχα εξαρτώνται πολλές γιορτές (π.χ., Κυριακή της Σταυροπροσκυνήσεως 28 μέρες πριν το Πάσχα, Αγίου Πνεύματος 50 μέρες μετά το Πάσχα κλπ) γεγονός που δείχνει την σπουδαιότητα της ημερομηνίας του τόσο στο ορθόδοξο όσο και στο καθολικό εορτολόγιο.
www.diodos.gr/
theancientweb.wordpress.com/
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου