Δευτέρα 7 Ιανουαρίου 2013

ΓΝΩΜΙΚΑ ΤΩΝ 7 ΣΟΦΩΝ ΤΗΣ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑΣ


Ἀνάμεσα στὸν Ζ´ καὶ Στ´ αἰῶνα π.Χ. γεννήθηκαν καὶ ἄκμασαν συγχρόνως οἱ ΕΠΤΑ ΣΟΦΟΙ τῆς Ἀρχαιότητας.

Εἶναι τόσος ὁ θαυμασμὸς τῶν ἀρχαίων Ἑλλήνων γιὰ τοὺς σοφοὺς αὐτοὺς ἄνδρες, ὥστε ὁ Πίνδαρος, ὁ μέγιστος λυρικὸς ποιητὴς τῆς Ἀρχαιότητας (522 π.Χ.) δὲν τοὺς θεωρεῖ ὡς γέννημα ἀνθρώπων, ἀλλὰ τοὺς δέχεται ὡς γιοὺς τοῦ Ἥλιου, ποὺ μὲ τὴν ἴδια μὲ αὐτὸν ἀκτινοβολία, φώτισαν τὴν ἀνθρωπότητα καὶ τὴν καθοδήγησαν στὴν ὁδὸ τοῦ καθήκοντος καὶ τῆς ἀρετῆς.

Καὶ εἶναι πράγματι τόσο μεγάλη ἡ ἐπίδραση ποὺ εἶχε στοὺς μεταγενέστερους ἡ θείας ἔμπνευσης βραχύλογη διδασκαλία τους, ὥστε ν᾿ ἀποτελέσει σταθμὸ γιὰ τὴν περαιτέρω πνευματικὴ ἐξέλιξη καὶ διάπλαση τοῦ χαρακτῆρα τῶν ἀνθρώπων, νὰ θεωρεῖται δὲ ἀκόμη καὶ σήμερα, ἔπειτα ἀπὸ 28 σχεδὸν Αἰῶνες ὡς ἡ πρώτη πνευματικὴ πηγή, ἀπὸ τὴν ὁποία ξεπήδησε ἡ ἀληθινὴ ἔννοια τοῦ δικαίου, τῆς ἰσότητας καὶ τῆς ἠθικῆς.

Τὰ ὑπέροχα γνωμικά τους, τὰ ὁποῖα ὁ Παυσανίας ὀνομάζει «ὠφελήματα» για τὸν ἀνθρώπινο βίο, οἱ Ἀρχαῖοι ἀνέγραψαν στο τέμενος τοῦ Ἀπόλλωνα στους Δελφούς, για νὰ παραμείνουν ἐκεῖ γιὰ πάντα, ὡς μόνιμα καὶ αἰώνια σύμβολα τοῦ Κώδικα τῆς ἠθικῆς δεοντολογίας «... Ἐν δὲ τῷ προνάῳ τῷ ἐν Δελφοῖς, γεγραμμένα ἐστὶν ὠφελήματα ἀνθρώποις ἐς βίον· γραφὴ δὲ ὑπὸ ἀνδρῶν οὓς γενέσθαι σοφοὺς λέγουσιν Ἕλληνες (Παυσανίας, Χ, κδ´ 857).

ΒΙΑΣ

Οἱ καλοὶ εὔκολα ἐξαπατῶνται.

Οὔτε ἀγαθιάρης νὰ εἶσαι, οὔτε κακοήθης.

Ἐκεῖνο τὸ ὁποῖο ἤθελες ἐκλέξει νὰ κανείς, συνέχισέ το σταθερά.

Νὰ ἐπιχειρεῖς ἀργὰ (καὶ κατόπιν σκέψεως) αὐτὰ τὰ ὁποῖα πρόκειται νὰ κάνεις. Ὅταν ὅμως τὰ ξεκινήσεις νὰ ἐνεργεῖς μὲ ἀποφασιστικότητα.

Ἀτυχὴς εἶναι ἐκεῖνος ποὺ δὲν μπορεῖ νὰ ὑποφέρει τὴν ἀτυχία.

Ἡ πλέον καλὴ ἀπὸ ὄλες τις δημοκρατίες, εἶναι ἐκείνη στην ὁποία ὅλοι σὰν τύραννο φοβοῦνται τὸν νόμο.

Νὰ παίρνεις ὅταν ἔχεις πείσει τὸν ἄλλον, ὄχι μὲ τὴν βία.

ΘΑΛΗΣ

Τί εἶναι δύσκολο; Τὸ νὰ γνωρίσει κανεὶς τὸν ἑαυτό του.

Ἀρίστη εἶναι ἡ Δημοκρατία ἐκείνη ἡ ὁποία δὲν ἔχει, οὔτε ὑπερβολικὰ πλουσίους οὔτε ὑπερβολικὰ φτωχοὺς πολίτες.

Τί εἶναι τὸ πιὸ κοινὸ σὲ ὅλους; Ἡ Ἐλπίδα. Γιατὶ καὶ τίποτα ἄλλο νὰ μὴν ὑπάρχει, αὐτὴ παρευρίσκεται.

Νὰ ἀγαπᾷς τὸν πλησίον σου.

Τί εἶναι ἰσχυρότατο; Ἡ ἀνάγκη. Γιατὶ μόνο αὐτὴ δὲν νικᾶται.

Τί εἶναι τὸ πιὸ βλαβερό; Ἡ κακία. Γιατὶ βλάπτει καὶ τὰ καλὰ ὅταν τὰ πλησιάσει.

Πρέπει νὰ ἐνθυμούμεθα τοὺς φίλους ὄχι μόνο ὅταν εἶναι παρόντες ἀλλὰ καὶ ὅταν εἶναι ἀπόντες.

ΧΙΛΩΝ

Νὰ γνωρίζεις τὸν ἑαυτό σου.

Δυσκολότατο εἶναι νὰ γνωρίσει κανεὶς τὸν ἑαυτό του. Διότι κάθε ἕνας, λόγῳ τοῦ ἐγωισμοῦ του, προσθέτει πολλὰ καλὰ στο ἄτομό του (ποὺ δὲν τὰ ἔχει).

Ὁ Ἄρχων πρέπει τίποτα νὰ μὴν σκέπτεται σὰν θνητός, ἀλλὰ σὰν ἀθάνατος.

Νὰ προτιμᾷς τὴν ζημία, ἀπὸ τὸ αἰσχρὸ κέρδος. Γιατὶ ἡ μὲν ζημία μία φορὰ προξενεῖ λύπη, ἐνῶ τὸ τέτοιου εἴδους κέρδος σὲ λυπεῖ συνεχῶς.

ΚΛΕΟΒΟΥΛΟΣ

Ὅταν εἶσαι πλούσιος νὰ μὴν εἶσαι ὑπερήφανος, ὅταν δὲ εἶσαι φτωχὸς νὰ μὴν ταπεινώνεσαι.

Καλλίτερα νὰ μαθαίνεις ἔστω καὶ ἀργὰ παρὰ νὰ παραμένεις ἀμαθής.

Γνώρισμα τῆς ἀρετῆς εἶναι, κάθετί που εἶναι ξένο στὴν κακία.

Πρὸς τὴν γυναῖκα σου μπροστὰ σὲ ξένους οὔτε πολλὲς φιλοφρονήσεις νὰ τῆς κάμεις, οὔτε νὰ εἶσαι ἐριστικὸς μαζί της. Γιατὶ τὸ μὲν πρῶτο φανερώνει μωρία, τὸ δὲ δεύτερο παραφροσύνη.

Νὰ διαλύεις τὴν ἔχθρα ποὺ ἔχεις μὲ κάποιον.

Τὸν ἐχθρὸ τοῦ λαοῦ νὰ τὸν θεωρεῖς καὶ δικό σου ἐχθρό.

Νὰ σκέπτεσαι κάτι πολύτιμο (ποὺ νὰ ἀξίζει).

ΠΕΡΙΑΝΔΡΟΣ

Ἐκεῖνοι ποὺ θέλουν νὰ διατηρήσουν μὲ βεβαιότητα τὴν ἐξουσία, πρέπει νὰ μὴν τὴν ἐπιβάλλουν μὲ τὴ βία ἀλλὰ μὲ τὴν καλοσύνη.

Σὲ ἐκεῖνον ποὺ κυβερνᾷ μὲ τὴν βία καὶ ἡ ἑκούσια ἀκόμη ἀπομάκρυνσή του ἀπὸ τὴν ἀρχή, περιέχει κινδύνους.

Τὸ ἀνήθικο κέρδος εἶναι βαρειὰ κληρονομιά.

Ἐλευθερία εἶναι ἡ ἤρεμη συνείδηση.

Στοὺς φίλους νὰ συμπεριφέρεσαι τὸ ἴδιο καὶ ἂν εὐτυχοῦν καὶ ἂν δυστυχοῦν.

Ὅταν δυστυχεῖς ἀπόκρυβε τὴν δυστυχία σου, για νὰ μὴν εὐχαριστήσεις τοὺς ἐχθρούς σου.

Νὰ ἀνταποδίδεις μιὰ χάρη ποὺ σοῦ ἔκαναν.

Ἐὰν κάμεις κάποιο σφάλμα νὰ τὸ ἀναγνωρίζεις καὶ νὰ μετανοεῖς.

Εἶναι καλύτερα νὰ σὲ φθονοῦν παρὰ νὰ σὲ λυποῦνται.

Νὰ πεθαίνεις γιὰ τὴν Πατρίδα σου.

Ἡ ἀπερισκέπτη βιασύνη εἶναι ἐπικίνδυνη.

Νὰ μὴν ἀρκεῖσαι στο νὰ τιμωρεῖς αὐτούς που διαπράττουν σφάλματα ἀλλὰ νὰ ἐμποδίζεις καὶ ἐκείνους ποὺ πρόκειται νὰ τὸ κάνουν.

ΠΙΤΤΑΚΟΣ

Τίποτα μὴν κάνεις σὲ ὑπερβολικὸ βαθμό (δίχως μέτρο).

Νὰ ἀγαπᾷς τὴν σωφροσύνη.

Ἡ ἐξουσία δείχνει τὸν ἄνδρα.

Ὅταν κυβερνᾷς νὰ στολίζεσαι (μὲ ἀρετές).

Ὁ ἄρχων πρέπει νὰ κάνει τοὺς ὑπηκόους του νὰ φοβοῦνται ὄχι αὐτὸν ἀλλὰ μήπως αὐτὸς πάθει τίποτα.

Ἰσχυροτάτη εἶναι ἡ δημοκρατία ἐκείνη ὅπου στοὺς μὲν πονηροὺς δὲν ἐπιτρέπεται νὰ κυβερνοῦν, στους δὲ καλοὺς δὲν ἐπιτρέπεται νὰ μὴν κυβερνοῦν.

Μὴν μένεις χωρὶς ἐργασία ἄκομα καὶ ἂν εἶσαι πλούσιος.

Ἐναντίον τῆς ἀνάγκης, οὔτε καὶ οἱ Θεοὶ μποροῦν νὰ δώσουν μάχη.

Εἶναι δύσκολο πρᾶγμα νὰ ξέρεις τί εἶναι τὸ σωστό.

Νὰ μὴν ἀποκτὰς πλούτη μὲ κακὸ τρόπο.

ΣΟΛΩΝ

Ἂν μάθεις πρῶτα νὰ κυβερνᾶσαι, θὰ μάθεις καὶ νὰ κυβερνᾷς.

Ἡ σφοδρὴ ἐπιθυμία για τὴν ἀποκτήση περιττῶν πραγμάτων, ἀκολουθεῖ εὐθὺς ἀμέσως μετὰ τὴν ἀποκτήση τῶν ἀναγκαίων.

Κανένα νὰ μὴν καλοτυχίζεις πρὶν νὰ δεῖς τὸ τέλος τῆς ζωῆς του.

Ὅση δύναμη ἔχει στον πόλεμο ὁ σίδηρος, ἄλλη τόση δύναμη ἔχει στην Πολιτεία ὁ λόγος.

Στοὺς δικούς σου ἀνθρώπους νὰ εἶσαι πρᾶος.

Γηράσκω συνεχῶς καὶ πάντοτε μαθαίνοντας.

Σὲ μεγάλα ἔργα εἶναι δύσκολο νὰ εἶναι ὅλοι εὐχαριστημένοι.

Νὰ συμβουλεύεις ὄχι τὰ πιὸ εὐχάριστα, ἀλλὰ τὰ πιὸ ὠφέλιμα.

Φίλους νὰ μὴν ἀποκτᾶς σύντομα, ἐκείνους ὅμως ποὺ θὰ ἀποκτήσεις νὰ μὴν τοὺς ἀποδοκιμάζεις εὔκολα.
thermopilai.org

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου